امروزه در روند ساخت اغلب کالاها و اشیاء ، شکلی از قالبسازی وجود دارد. روند ساخت یک قالب به صورت عمومی روالی زمان بر و هزینه بردار است. برای ساخت یک قالب؛ ابتدا طراحی انجام شده، سپس نمونه اولیه قالب ساخته می شود و پس از آن، اصلاحات لازم بر روی آن صورت می گیرد. این اصلاحات در برخی موارد به شکل تراش و براده برداری و در برخی موارد به شکل ساخت مجدد است. با انجام اصلاحات لازم و طی چندین مرحله، قالب نهایی آماده می شود. پرینترهای سه بعدی با امکان ساخت سریع و کم هزینه نمونه های اولیه قالب، کمکی بسیار زیادی به روال ساخت قالب می کنند. با استفاده از پرینتر سه بعدی می توان طرح یا طرحهای مختلف قالب را ساخت و در صورت نیاز با سرعت زیاد و هزینه کم نسبت به اصلاح آن اقدام نمود. ساخت قالب نهایی پس از نهایی شدن طرح انجام می شود.
آقای دکتر مسعود رضادوست، استادیار گروه کامپوزیت پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران و مدیر تحقیق و توسعه شرکت کامپوزیت البرز است. تحقیق و توسعه محصولات جدید کامپوزیت، یکی از فعالیتهای مهم هر دو سازمان یادشده است. برای تولید قطعات کامپوزیت، قالبهای کامپوزیتی استفاده می شوند و برای ساخت قالب کامپوزیتی، مدل اولیه ای از قطعه مورد نیاز است که پرینتر سه بعدی می تواند این کار را براحتی انجام دهد. او در این باره می گوید:
” مهمترین ویژگی پرینترهای سه بعدی این است که ساخت مدل توسط خودم انجام می شود و طبیعتاً به دلیل دسترسی به فناوری و سهولت کار، می توان قطعات بیشتری را در زمان های کمتر ساخت.”
دکتر رضادوست در غرفه شرکت سی زان پردازش کویر در دومین نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران، با پرینترهای سه بعدی ساخت این شرکت آشنا شده و با خرید یک دستگاه پرینتر سه بعدی سی زان لایت؛ کار خود را با این دستگاهها آغاز می کند.
تحصیلات و زمینه کاری دکتر رضادوست، پلیمر بوده و در همین راستا پروژه هایی را با همکاری دانشجویان خود آغاز کرده است. پژوهش های او در زمینه خواص مواد اولیه پرینترهای سه بعدی بوده و تاکنون به موفقیت هایی نیز دست یافته است. او همچنین با ساخت نمونه اولیه قالب و بدنه طرحهای خود در محل کارش، توجه همکاران خود را نیز به این دستگاه جلب کرده. او در این باره می گوید:
“پرینتر سه بعدی شرکت سی زان تقریباً به صورت دائم در اتاق کارم مشغول به چاپ قطعه است و این باعث شده تا برخی از دوستان و همکاران، هر روز صبح به اتاقم سر بزنند و در مورد قطعه ای که آن روز مشغول به چاپ هستم سوال کنند.”
دکتر رضادوست از کیفیت و دوام کاری پرینترهای سه بعدی سی زان رضایت کامل دارد و آن را یکی از نقاط قوت دستگاههای ساخت شرکت سی زان پردازش کویر می داند. او همچنین از پشتیبانی خوب دستگاهی که خریداری کرده بسیار راضی ست و در این باره معتقد است که رفتار حرفه ای شرکت موجب تحسین بوده و باعث تبلیغ دستگاهها از سوی خریداران می شود. او انگیزه خود از انتخاب یک برند ایرانی برای خرید پرینتر سه بعدی را بدین شکل بیان می کند:
“خرید از یک شرکت داخلی که حداکثر پشتیبانی ممکن را در رفع مشکلات مرسوم و نیز ارتقای فناوری می تواند داشته باشد.”
دکتر رضادوست آینده استفاده از پرینتر سه بعدی را روشن می داند و می گوید:
“گزارشهای زیادی در رواج استفاده از پرینتر سه بعدی در ساخت مدلهای اولیه و حتی قالب قطعه سازی وجود دارد. این مسیر در ایران نیز جاری خواهد بود.”
او معتقد است که اگر سرعت پرینت بالاتر بود یا امکان تغییر قطر نازل دستگاه و استفاده از قطرهای بالاتر برای افزایش سرعت کار فراهم می شد، تاثیر مهمی در گسترش کاربرد آن داشت.
دکتر رضادوست معتقد است که بحث مواد اولیه پرینترهای سه بعدی جای کار زیادی دارد و در این زمینه حتی در سطح دنیا، کارهای فنی و علمی به اندازه کافی انجام نشده است. از همین رو ضمن رایزنی با همکاران خود موفق شده تا نظر آنها را برای تعریف پروژه های مشترک و نیز جذب دانشجو در پژوهشکده پلیمر جلب کند.
در انتها تصاویری از برخی قطعات چاپ شده توسط دکتر رضادوست را مشاهده می کنید. او بعضی از این طرح ها را برای فرزندانش چاپ کرده است!
